Bij het avondeten zie ik het al. Iets klopt er niet. Ze lijkt mat. Lusteloos. Verdrietig zelfs.
“Alles oké, meisje?” probeer ik te polsen.
“Ja, alles oké.”
“Zeker weten?
“Jaaha! Er is niks.”
Het klinkt niet zo. Het klinkt naar van alles. Maar goed, boren heeft geen zin.
Even ervoor ging het tafelgesprek kortstondig over onze scheiding (dik acht jaar geleden zijn haar vader en ik uit elkaar gegaan). Het blijkt iets wat ze nog lang niet verwerkt heeft, ook al verliep onze scheiding op de “beste” manier die je je maar voor kunt stellen. In overleg, zonder grote ruzies en financiële gevechten. Alles voor de kinderen en nooit een kwaad woord over elkaar. Zo’n scheiding. En toch heeft dochter – toen nog geen 9, nu 17 – het er nog steeds moeilijk mee. Arme meid.
En dat was de trigger voor haar mood, die al niet opperbest was, omdat ze eigenlijk met vrienden uit zou gaan, naar een discotheek, dertig kilometer verderop. Dat werd in eerste instantie afgezegd, toen ging het toch weer door, maar zaten we nét aan het verjaardagseten van zoonlief en zei dochter dus dat ze nu toch niet kon. En in haar eentje op haar kamer zitten op vrijdagavond en nadenken over scheidingen en de toekomst, dat zorgde voor huilbuien. Dus schminkte ze zich af.
—
Als ze beneden komt, zie ik het alweer meteen: daar waren tranen.
“Wat is er toch, meiske?”
Ze had nog een keer met haar vriendenclubje gebeld, wilde toch alsnog mee uit. Maar dat kon niet meer, want de auto voor de terugweg zat nu vol. Geen plek meer voor dochter. Ik heb zelfs aangeboden om haar dan toch om 23 uur nog maar even te brengen, maar ja, wat dan? Hoe terug om vier uur ’s ochtends? Haar om die tijd ook nog weer ophalen, dat zie ik toch echt niet zo heel erg zitten. En dat snapt ze ook. Maar ja.
Kortom: niet uit, dus.
—
Ze gaat naast me op de bank zitten, staart naar mijn spartelende Ninja Warriors op tv, en barst los:
“Ik ben er niet voor gemaakt om urenlang op mijn kamer te zitten en niets te doen. Ik móét iets dóén! En ik weet niet wat, want enkel op mijn telefoon staren en wat kletsen met mensen die ik eigenlijk helemaal niet ken, wordt ook saai. En ik heb ook helemaal geen hobby’s. Ik heb niet eens een doel in dit leven. Niks om naartoe te werken. Zit ik überhaupt wel op de juiste school? Moet ik niet gewoon gaan werken en in de praktijk leren? En zo ja, wát dan? Ik weet helemaal niet wat ik leuk vind, wat ik graag wil doen. Alles is compleet zinloos op deze manier! Ik. Heb. Geen. Doel!”
—
Ik aanhoor haar. En zucht innerlijk. Hoe reageer ik het best hierop?
Ik sla eerst maar eens een arm om haar heen. “Op jouw leeftijd is het echt geen ramp om nog geen doel te hebben. Om nog niet te weten wat je wilt. Of wat te doen. Toen ik zou oud was als jij, wilde ik eerst F16 piloot worden en toen goudsmid. En daarvoor dierenarts. Uiteindelijk studeerde ik bedrijfseconomie en sociologie en nu schrijf ik technische stukjes voor grote bedrijven.”
“Ja, en?”
“Wat ik zeggen wil: ik deed ook maar wat! En dat wat ik allemaal gedaan heb, heeft uiteindelijk helemaal niets te maken met wat ik nu doe en hoe mijn leven tot nu toe verlopen is. Het maakt niet uit wat je doet; je pad blijft toch wel je pad. Je moet leren de dingen op hun beloop te laten; er komt echt wel een oplossing en je vindt echt nog wel jouw doel. Jij hebt de luxe om nu gewoon nog even te lanterfanten. We hebben vooralsnog geen geldzorgen en als school niet lukt, komt er echt wel weer iets anders. Daarnaast: steeds maar het gevoel hebben dat je zinvol bezig moet zijn, dat nekt. Daar krijg je stress van.”
—
Ze kijkt me sceptisch aan. En dan dwaalt haar blik weer af naar haar telefoon, die uitzonderlijk stil is. Logisch, want haar vrienden zijn aan het partyen.
“Maar wat je wél moet leren,” vervolg ik onverstoorbaar, “is accepteren dat sommige situaties niet te veranderen zijn. Je moet je erbij neerleggen dat niet alles altijd gaat zoals jij wilt. Dat is namelijk óók volwassen worden. Want eigenlijk heb je je nu compleet uit de baan laten werpen door een kleinigheid: je kon niet uitgaan doordat je vrienden wat anders deden dan jij voor ogen had. Had je je daarbij neergelegd met de gedachte: nou ja, het is niet anders, was alles oké geweest. Dan was ons gesprekje tijdens het eten lichtelijk verstorend geweest, maar had je je ook daarmee kunnen verenigen. Maar je kon het niet accepteren, en nu heb je je hele toekomstige leven de revue laten passeren, met het oordeel: doelloos en zonder plan. En wat heb je daaraan?”
“Niks.”
“Juist.”
